ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ

ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ

Γιε μου, σπλάχνο των σπλάχνων μου, καρδούλα της καρδιάς μου,
πουλάκι της φτωχιάς αυλής, ανθέ της ερημιάς μου,
πώς κλείσαν τα ματάκια σου και δε θωρείς που κλαίω
και δε σαλεύεις, δε γρικάς τα που πικρά σου λέω;
Γιόκα μου, εσύ που γιάτρευες κάθε παράπονό μου,
που μάντευες τι πέρναγα κάτου απ' το τσίνορό μου,
τώρα δε με παρηγοράς και δε μου βγάζεις άχνα
και δε μαντεύεις τις πληγές που τρώνε μου τα σπλάχνα;
Γιάννης Ρίτσος-Επιτάφιος (Απόσπασμα)

Η Πρωτομαγιά καθιερώθηκε ως εργατική γιορτή στις 20 Ιουλίου 1889, ύστερα από απόφαση της ιδρυτικής συνέλευσης της Δεύτερης Διεθνούς στο Παρίσι στην οποία συμμετείχαν 391 αντιπρόσωποι συνδικάτων από 20 χώρες, σε ανάμνηση του ξεσηκωμού των εργατών του Σικάγου την 1η Μαΐου 1886. Ειδικότερα, την 1η Μαΐου 1886 ξεκίνησαν απεργιακές κινητοποιήσεις στην οποία πήραν μέρος περίπου 350.000 εργάτες σε 1200 εργοστάσια των ΗΠΑ. Η πιο μαχητική πορεία έγινε στο Σικάγο με τη συμμετοχή 90.000 ανθρώπων και συνδυάστηκε με υπαίθριες διαδηλώσεις, συμπλοκές με την αστυνομία, θύματα και συλλήψεις. Την περίοδο εκείνη οι εργοδότες μπορούσαν να απασχολούν το προσωπικό κατά το δοκούν χωρίς να υπάρχει ένα κανονιστικό πλαίσιο εργασίας. Το βασικό αίτημα της εξέργεσης ήταν καλύτερες συνθήκες εργασίας και η διεκδίκηση του οκτάωρου.

Από την επόμενη χρονιά η εργατική πρωτομαγιά καθιερώθηκε από εργατικά κινήματα της Ευρώπης για την προβολή των εργατικών διεκδικήσεων και βασικό αίτημα το οκτάωρο εργασίας. Επίσης, οι εορτασμοί που ακολούθησαν αποτέλεσαν αφορμή για την προβολή αιτημάτων σχετικά με την απαγόρευση της παιδικής εργασίας, την υπεράσπιση των δικαιωμάτων της γυναίκας, τη διακοπή των πολέμων.

Στην Ελλάδα η εργατική Πρωτομαγιά γιορτάστηκε πρώτη φορά το 1893 με διοργανωτή τον πρόεδρο του Κεντρικού Σοσιαλιστικού Συλλόγου Σταύρο Καλλέργη. Στην πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση συμμετείχαν 2.000 άτομα με αιτήματα Κυριακή αργία, οχτάωρο, κρατική ασφάλιση στους «παθόντες εν τη εργασία». Τον επόμενο χρόνο οργανώνεται πάλι συγκέντρωση για τη διεκδίκηση των παραπάνω αιτημάτων. Γίνονται συλλήψεις από την αστυνομία και από τότε και έπειτα για 17 χρόνια η αστυνομική και η κρατική βία συνοδεύει τις απόπειρες των εργατικών οργανώσεων να γιορτάσουν αγωνιστικά την Πρωτομαγιά. Το 1911 γιορτάζεται και πάλι η εργατική πρωτομαγιά με κεντρικό σύνθημα «8 ώρες δουλειά, 8 ώρες ανάπαυση και 8 ώρες ύπνο». Η Πρωτομαγιά γιορτάζεται και πάλι το 1919 σε 12 πόλεις πανελλαδικά, ένα χρόνο μετά την ίδρυση της ΓΣΕΕ. Επίσης, κατοχυρώνεται το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι αποκτώντας τα σωματεία καθαρά εργατικό χαρακτήρα, με την ψήφιση του  ο Ν.281/1914 «περί Σωματείων». Το 1936 ξεκινούν κινητοποιήσεις στη Θεσσαλονίκη. Στις 4 Μαΐου 5.000 καπνεργάτες αρχίζουν πορεία στο κέντρο της πόλης όπου 10.000 καταστήματα κλείνουν σε ένδειξη συμπαράστασης. Η αστυνομία και ο στρατός προσπάθησε να διαλύσει τη συγκέντρωση με πυροβολισμούς και συνολικά είχαμε τουλάχιστον 12 νεκρούς και 300 τραυματίες. Οι δολοφονίες των εργατών αποτέλεσαν την έμπνευση του Ρίτσου για τον "Επιτάφιο".

Επίσης, η Εργατική Πρωτομαγιά στην Ελλάδα είναι και ημέρα ιστορικής τιμής και μνήμης. Στην Καισαριανή την 1η Μαΐου 1944 οι γερμανικές δυνάμεις Κατοχής εκτέλεσαν 200 Έλληνες άνδρες.
Σήμερα, η 1η Μαΐου αποτελεί υποχρεωτική αργία, όταν κηρύσσεται ως τέτοια με απόφαση του υπουργού Απασχόλησης, κατά την οποία απαγορεύεται κάθε βιομηχανική, βιοτεχνική, εμπορική εργασία και κάθε επαγγελματική εν γένει δραστηριότητα, καθώς βέβαια και η απασχόληση των μισθωτών διαφορετικά εντάσσεται στις προαιρετικές αργίες, όπου επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια του εργοδότη η λειτουργία της επιχείρησης και η απασχόληση ή μη των μισθωτών που απασχολούνται από αυτόν.

Η Εργατική Πρωτομαγιά γιορτάζεται διεθνώς με διαδηλώσεις και πορείες με στόχο την προβολή των οικονομικών και κοινωνικών επιτευγμάτων της εργατικής τάξης.

Στις μέρες μας, η Εργατική Πρωτομαγιά έχει ιδιαίτερη σημασία. Μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού βιώνει την ανεργία, τη φτώχεια, την αδικία με την καταπάτηση των ασφαλιστικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.

Η οικοδόμηση της κοινωνικής αλληλεγγύης μέσα από πράξεις αλληλοβοήθειας για την ανακούφιση των ευπαθών κοινωνικά ομάδων είναι ιδιαίτερα σημαντική στην άμβλυνση των ανισοτήτων και στη διασφάλιση της συνοχής της κοινωνίας.

Το στέλεχος του Γραφείου Διαμεσολάβησης

Κυριακή Καραμπίνου

Στο Δίκτυο Λειτουργούν Γραφείο Διαμεσολάβησης, Τράπεζα Χρόνου , Κοινωνικό Φαρμακείο, Συσσίτιο και Παντοπωλείο.

Το Γραφείο Διαμεσολάβησης λειτουργεί στα πλαίσια του Δικτύου Άμεσης Κοινωνικής Παρέμβασης Αιγάλεω-Χαϊδαρίου και εντάσσεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, που συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Ταμείο και από Εθνικούς Πόρους στο πλαίσιο του «ΕΣΠΑ 2007-2013». 

Καλούμε όλες και όλους όσους επιθυμούν να συνδράμουν σε αυτήν την προσπάθεια αλληλεγγύης και ανθρωπιάς να έρθουν σε επικοινωνία με το Δίκτυο Άμεσης Κοινωνικής Παρέμβασης Αιγάλεω-Χαϊδαρίου στο τηλ. 210-53.20.551 και στην ηλεκτρονική διεύθυνση (www.domesaigaleohaidari.gr )